Pomimo że nie ma konkretnych zaleceń dietetycznych dla osób z astmą, badania wykazały, że niektóre produkty spożywcze wspomagają czynność płuc, poprawiają pracę układu odpornościowego oraz zmniejszają objawy astmy.
Astma to powszechna choroba przewlekła. Według amerykańskiego Centrum ds. Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC), prawie 25 milionów mieszkańców Stanów Zjednoczonych cierpi na astmę, a dzieci stanowią około 1/5 tej liczby. W niniejszym artykule przyjrzymy się, jakich pokarmów osoby z astmą powinny unikać, a jakie wprowadzać do diety.
Jakich produktów należy unikać?
1. Pokarmy zawierające siarczyny
Siarczyny to rodzaj konserwantów często występujących w żywności i napojach, takich jak alkohol, marynowana żywność, butelkowany sok z cytryny i limonki oraz suszone owoce.
U osób z astmą, które mają wysoki poziom siarczynów w diecie, objawy astmy mogą się pogorszyć. Co więcej, zgodnie z raportem amerykańskiego Stowarzyszenia na rzecz Walki z Chorobami Płuc (ALA) z 2018 roku, stwierdza się, że białe wino może prowadzić do reakcji nietolerancji, co prowadzi do ataków astmy.
2. Pokarmy zawierające salicylany

Salicylany to związki występujące w herbacie, kawie lub pikantnych potrawach. Wykazano, że osoby z astmą mogą być bardziej wrażliwe na te związki, co może prowadzić do zaostrzenia objawów choroby. W dwóch badaniach z 2014 i 2016 roku stwierdzono, że aspiryna, zawierająca salicylany zaostrza objawy astmy u niektórych uczestników badania.
3. Pokarmy typu fast food
Badanie przeprowadzone przez naukowców z Instytutu Epidemiologii i Biometrii Medycznej w Niemczech wykazało, że dzieci i nastolatkowie spożywający pokarmy typu fast food 3 razy w tygodniu lub częściej, były bardziej narażone na ciężką postać astmy.
Inne czynniki, których należy unikać:
Osoby z astmą powinny unikać również czynników, które w sposób pośredni mogą pogorszyć objawy choroby lub wywołać kolejny atak astmy. Są to m. in:
- spożywanie leków dostępnych bez recepty, takie jak aspiryna lub niesteroidowe leki przeciwzapalne,
- wdychanie dymu, np. dymu z papierosów, ognisk lub kominków opalanych drewnem,
- przebywanie w zanieczyszczonym powietrzu, tj. smog, spaliny samochodowe, opary chemiczne,
- narażenie na roztocza, pleśń i zarodniki,
- kontakt z sierścią i/lub śliną zwierząt z futrem lub piórami.
Pokarmy, które warto wprowadzić do diety:
1. Produkty i suplementy bogate w witaminę D
Dowody naukowe wskazują, że codzienne przyjmowanie suplementu witaminy D może znacznie zmniejszyć ryzyko pójścia do szpitala z powodu ciężkiego ataku astmy. Witamina D może również wspierać czynność płuc i chronić układ oddechowy przed przeziębieniem.
Witamina D występuje naturalnie w zaledwie kilku produktach spożywczych, więc najczęściej otrzymywana jest w pełnowartościowej żywności, tj. płatki śniadaniowe, jogurt czy sok pomarańczowy.
Najważniejsze źródła witaminy D to:
- tłuste ryby, takie jak łosoś, tuńczyk i makrela,
- grzyby,
- ser,
- wątróbka.
2. Owoce i warzywa
Zdrowa, zbilansowana dieta bogata w owoce i warzywa może zmniejszyć ryzyko rozwoju astmy. Liczne badania naukowe wykazały, że wysokie spożycie owoców i warzyw zmniejsza ryzyko rozwoju astmy u dzieci, a także łagodzi niektóre objawy, tj. świszczący oddech.
Świeże owoce i warzywa są bogatym źródłem przeciwutleniaczy, tj. witamina C, witamina E, β-karoten, flawonoidy i selen, które pomagają organizmowi zwalczać toksyny uszkadzające nasze tkanki. Dzięki temu, poprawia się czynność płuc, a objawy astmy ulegają złagodzeniu.

Pokarmy bogate w witaminę C to:
- owoce cytrusowe, tj. pomarańcze, grejpfruty,
- kiwi,
- truskawki,
- czerwona i zielona papryka,
- brokuły,
- pomidory.
Pokarmy bogate w witaminę E to:
- orzechy, takie jak migdały, orzeszki ziemne i orzechy laskowe,
- ziarna słonecznika,
- brokuły
- płatki śniadaniowe,
- sok owocowy.
Pokarmy bogate w β-karoten:
- marchewka,
- czerwona i żółta papryka,
- bataty,
- morele,
- ciemnozielone warzywa liściaste, tj. jarmuż, szpinak.
Flawonoidy i selen
Owoce i warzywa zawierają również przeciwutleniacze, zwane flawonoidami i selen, które wykazują właściwości przeciwzapalne.
Pokarmy bogate w flawonoidy to głównie:
- jabłka,
- jagody,
- winogrona,
- herbaty czarne i zielone.
Pokarmy zawierające selen obejmują:
- owoce morza,
- mięso,
- jajka,
- nabiał,
- chleb.
Produkty pełnoziarniste

Produkty pełnoziarniste mogą również łagodzić objawy astmy. Badanie przeprowadzone przez francuskich naukowców z 2017 roku wykazało, że osoby stosujące dietę bogatą w produkty pełnoziarniste doświadczyły łagodniejszych objawów astmy i lepszej kontroli nad swoim stanem.
Do produktów pełnoziarnistych zalicza się owies, kaszę gryczaną lub kaszę bulgur.
Inne wskazówki
Otyłość może zaostrzać objawy astmy. Aktywność fizyczna i stosowanie diety o niskiej zawartości tłuszczu i wysokiej zawartości owoców i warzyw pomoże osobom z astmą w utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Co więcej, badania naukowe dowodzą, że infekcje wirusowe mogą również wywoływać objawy astmy. Podejmowanie prostych kroków w celu uniknięcia infekcji, takich jak mycie rąk i szczepienie przeciw grypie, może zmniejszyć ryzyko ataku astmy.
Bibliografia:
- Richter A, 2020, Diet tips for asthma, medicalnewstoday.com – asthma diet